Media coverage
1
Media coverage
Title Het lukt maar niet om het tij te keren bij de Rotterdamse politie: 'Agenten hebben hier op straat ook last van' Degree of recognition National Media name/outlet AD Algemeen Dagblad Media type Print Country/Territory Netherlands Date 21/08/24 Description Het lukt maar niet om het tij te keren bij de Rotterdamse politie: 'Agenten hebben hier op straat ook last van'
En weer ligt de Rotterdamse politie onder vuur na misstanden als pesten, discriminatie en intimidatie op de werkvloer. Het lukt maar niet om het tij te keren, zo zien experts. ,,Is het onkunde? Onmacht? Wil men wel écht een cultuuromslag?"
Een lege fruitschaal? Dan kreeg een agent van Surinaamse komaf de vraag of hij weer alle bananen had opgegeten, zo schreef NRC na onderzoek naar het wangedrag. Diezelfde agent moest aanhoren dat het 'wel erg donker' werd als hij aan kwam lopen. In het Basisteam Centrum, waar zo'n 230 politiemedewerkers actief zijn, is sprake van een 'sociaal onveilig werkklimaat'. Agenten trokken niet alleen aan de bel over racisme, maar maakten ook melding van seksisme, pesterijen en buitensporig geweldsgebruik.
Wéér ligt het Rotterdamse korps onder vuur. Wéér moet de leiding beterschap beloven. Want het is niet de eerste keer dat de Rotterdamse politie iets uit te leggen heeft. In 2020 lekten racistische appjes van agenten uit, later dat jaar kwam een politieman in opspraak omdat hij een gewelddadige verdachte 'kutneger' had genoemd.
In de zomer van 2023 volgde kritiek op de fatale aanhouding van Mateusz (32). Het leidde tot de vervolging van maar liefst acht agenten.
Hardnekkig probleem
Qua omgangsvormen signaleert Saniye Çelik, bijzonder hoogleraar Diversiteit , Inclusie en Politie aan de Universiteit Leiden een hardnekkig probleem.Çelik: ,,Ik zie heel veel goede intenties. Inmiddels is aardig wat papier aan beleidsstukken opgegaan. Tegelijkertijd lukt het maar niet om het tij te keren. Is het onkunde? Onmacht? Wil men wel écht een cultuuromslag?"
De sleutel ligt volgens Çelik bij leidinggevenden. Die moeten het goede voorbeeld geven en duidelijke grenzen stellen. ,,Als een leidinggevende niet ingrijpt, zul je een directe collega ook niet zo snel aanspreken. Sowieso is aanspreken makkelijker gezegd dan gedaan: juist agenten vormen vaak een soort familie met elkaar."
Leidinggevenden mogen met het onderwerp worstelen, zeker. Maar wegkijken? Dat nooit. ,,Hebben ze hulp nodig? Laat ze dan ondersteuning krijgen van een expert. Het ís natuurlijk ook een complex onderwerp."
Ze ziet dat een steeds grotere groep politiemensen voor verandering pleit, maar vermoedt óók dat een ander deel van de organisatie juist 'gefrustreerd en vermoeid' raakt. ,,Zij denken: daar gáán we weer met inclusie."
Moordhoofdstad van Nederland
Het moet gezegd worden dat Rotterdamse agenten onder grote druk staan. Ze werken in de moordhoofdstad van Nederland, waar drugscriminaliteit én verwarde personen gigantische vraagstukken zijn.
Daar heeft Çelik oog voor. ,,Agenten doen niet het meest rooskleurige werk. Ze verharden en dat is logisch. Die verharding speelt zeker een rol, maar mag nooit een reden zijn om bepaald gedrag goed te praten."
Çelik ziet ook lichtpuntjes. Ze vindt het sterk dat de politietop, mede op dringend verzoek van de Nederlandse Politiebond (NPB), een onafhankelijk bureau heeft ingeschakeld om de klachten te onderzoeken. ,,Natuurlijk zullen de bonden gepusht hebben. Maar ik kom ook organisaties tegen die überhaupt geen onderzoek willen als het om zulke onderwerpen gaat."
'Politiek werkt niet mee'
Radar-directeur Sjaak van der Linde ziet 'serieuze pogingen' van de politie om discriminatie en racisme aan te pakken. ,,Zeker in de Rotterdamse regio wordt daar hard aan getrokken. Maar: het rendement is onvoldoende."
Het gat tussen leiding en agenten is volgens hem te groot. Daarbij komt dat het huidige politieke klimaat niet meewerkt. ,,Als je het geluid uit Den Haag hoort, lijkt het eerder meer dan minder toegestaan om je negatief uit te laten over mensen van kleur. Dat speelt zijdelings zeker mee, want de politie is een mini-maatschappij."
Politiewetenschapper: 'Onafhankelijk toezicht nodig'
Politiewetenschapper Jaap Timmer van de Vrije Universiteit Amsterdam pleit voor onafhankelijk toezicht. ,,Als agenten in de fout gaan, bepaalt de korpschef welke maatregelen worden genomen. Dat kan met tuchtrecht onafhankelijker, toegankelijker en transparanter voor agenten én burgers. Waarbij ook wordt gekeken of er daadwerkelijk is ingegrepen, in plaats dat we nu van het ene naar het andere incident rollen."
Volgens hem moet de politie nu 'duidelijk en doortastend reageren' op de misstanden, ook om het vertrouwen terug te winnen van de burgers. ,,Hoe kan de politie anderen de maat nemen als ze het klaarblijkelijk zelf niet nauw nemen met de regels? Agenten hebben hier ook op straat last van."
Korpsleiding is 'geschrokken' van conclusies onderzoek
Als het aan Controle Alt Delete ligt, de organisatie die zich inzet tegen racisme en buitensporig geweld door de politie, vindt dat er 'disciplinaire maatregelen' getroffen worden tegen agenten die in de fout zijn gegaan. ,,De politie Rotterdam moet een eenheidsleiding hebben die in staat is om schoon schip te maken.''
In een reactie doet politiechef Fred Westerbeke de belofte dat actie zal volgen. De korpsleiding is 'geschrokken' van de conclusies. ,,Als het gaat om pesterijen, vrouwonvriendelijk gedrag, racisme, dan is daar echt geen ruimte meer voor. Die grens is bereikt."
De onderzoekers hebben de politie tien aanbevelingen gedaan. Het gaat onder meer over het verbeteren van de leiderschapsstijl, zorg na incidenten en de aanpak van discriminatie.'
Agenten moeten weten dat ze op elkaar kunnen rekenen'
Het team is inmiddels uitgebreid met een HR-adviseur, een 'zeer ervaren' leidinggevende en een veranderkundige. Ook heeft de leiding een 'ervaren' docent toegevoegd die de agenten moet helpen bij het geweldsgebruik.
De NPB is benieuwd naar de concrete maatregelen. ,,Dat steeds meer collega's het werkklimaat als onveilig ervaren, is ongewenst. Om te beginnen door verlies aan werkplezier, maar politiemensen moeten er ook van overtuigd zijn dat ze op elkaar kunnen rekenen", zegt voorzitter Nine Kooiman.URL https://www.ad.nl/rotterdam/het-lukt-maar-niet-om-het-tij-te-keren-bij-de-rotterdamse-politie-agenten-hebben-hier-op-straat-ook-last-van~aee598c7/ Persons JS Timmer