Politieclaim na loos alarm is lastig verhaal

Description

Henk Runhaar

 

Amsterdam

Verzonnen verkrachtingen, straatroven, overvallen, massale zoekacties naar iemand die al die tijd veilig en wel is. Het zijn dure grappen, die volgens de politie honderden keren per jaar voorkomen. Uit onderzoek van deze krant blijkt dat het in de praktijk vrijwel niet voorkomt dat de kosten van de verspilde uren van de hulpdiensten in rekening worden gebracht bij de boosdoener. Dat staat haaks op wat de politie graag naar buiten brengt. Zoals nu ook weer, na de achteraf overbodige massale zoekactie naar een jonge vrouw uit Alkmaar die verdween van het strandje in Venhuizen.

 

Hotel

De politie Noord-Holland onderzoekt of de 23-jarige Alkmaarse de rekening kan krijgen. Ze was namelijk vrijwillig vertrokken, zonder het haar vriendin te zeggen en met achterlating van haar telefoon, kleding en auto. Een dag later bleek ze in een hotel te zitten ergens in Zuid-Holland. Volgens een woordvoerster van de landelijke politietop wordt hooguit ’incidenteel’ serieus werk maakt van een claim. Het gaat dan om een civiele procedure. In een strafzaak vanwege valse melding of aangifte, wat misdrijven zijn, kan de politie geen ’benadeelde partij’ zijn.

 

Leugens

Dat bepaalde de Hoge Raad in 2017 naar aanleiding van een geënsceneerde overval in het Gooise Laren. De politie doet immers gewoon haar werk, ook als recherchewerk leidt tot het doorprikken van leugens. Alleen als wordt aangetoond dat een valse aangifte met geen ander doel is gedaan dan de politie schade berokkenen, maakt een politieclaim wel kans bij een strafzaak. Het is belangrijk dat mensen 112 dúrven bellen, benadrukt vicevoorzitter Erwin Koenen van politievakbond ACP. „Wat we niet willen is dat mensen eerst wachten om zeker van hun zaak te zijn, uit angst dat ze de rekening krijgen gepresenteerd. Dan kan kostbare tijd verloren gaan.” Anders wordt het als er boze opzet in het spel is. Koenen: „Het lijkt me een gezond principe dat je moet betalen voor misbruik van een collectief goed, de politie.” Daarvoor is volgens de vakbondsman aanscherping van de wet nodig. „Een civiele procedure zoals die nu nodig is, vergt jaren. Dan kost procederen door de politie al gauw meer dan het oplevert.” Politie-expert Jaap Timmer zit op hetzelfde spoor. „Als je een politieclaim wettelijk regelt, heeft de rechter ook houvast en hoeft het allemaal niet zo lang te duren en wordt het ook niet zo kostbaar.”

 

Politiek

De landelijke politiek loopt zo’n beetje elke tien jaar warm voor het idee van het doorberekenen van politiekosten, signaleert Timmer. Het gaat dan met name om het in rekening brengen van de beveiliging van voetbalwedstrijden. „In Nederland blijkt dit telkens niet haalbaar.” Timmer wijst erop dat in Engeland resultaat wordt geboekt met een rekening van de politie als stok achter de deur. „Bijvoorbeeld in het uitgaansleven. Als de horecazaken niet voldoen aan een reeks eisen en het gaat mis, dan draaien de ondernemers op voor de kosten van het politie-ingrijpen.” Bij brandweer, ambulance, traumahelikopter, reddingsbrigades van de KNRM en de kustwacht zit het indienen van een bonnetje voor een uitruk simpelweg niet in het systeem. Ook niet voor loos alarm of zelfs een opzettelijk valse melding, laten woordvoerders weten. Prima, vindt voorzitter Marcel Dokter van de Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers (VBV). „In feite krijgen we allemaal elk jaar de rekening al, via de belastingdienst.” Dokter is zelf brandweerman. „Je moet het léuk vinden, om half drie uit je bed te worden gebeld omdat bij de buurvrouw drie straten verder de waterleiding is gebroken. Ook als je wekker om zeven uur afgaat voor een belangrijke werkafspraak.”

 

Moeite

Dat voor niets wordt uitgerukt, hoort erbij. Dokter: „Natuurlijk, na een vijfde loos alarm door een niet goed functionerende brandmeldinstallatie ga je wel praten. Dan leg je uit dat het voor ons veel moeite is om te komen. Vrijwilligers moeten er hun gewone werk voor neerleggen. Dat beseft niet iedereen.”