Socioloog: Rellen in Den Haag en Utrecht leggen geen cultureel probleem bloot. ‘Het is een klassenprobleem’
We moeten de rellen in Den Haag en Utrecht van de laatste tijd ‘niet bijzonderder maken dan ze zijn’, zegt Jaap Timmer. Hij is als socioloog verbonden aan de Vrije Universiteit en doet onderzoek naar politie- en veiligheidsvraagstukken.
Nederland Dagblad, Kees-Jan Oskam, 18 augustus 2020 aangepast 07:29
Den Haag
Sociale media staan er vol mee: filmpjes van relschoppers die midden op een kruising vuur stoken, met elkaar op de vuist gaan, zelfs een politieauto beschieten. Minister-president Mark Rutte noemde de daders ‘losgeslagen tuig’. PVV-leider Geert Wilders riep Rutte op het leger op de onrust af te sturen. Socioloog Jaap Timmer duidt de rellen als universeel. ‘Er is altijd ongenoegen in de samenleving, soms plopt die op.’ Vermoedelijk spelen de beperkingen als gevolg van het coronavirus een rol in het gedrag van de relschoppers, denkt Timmer. ‘Doorgaans zijn het jonge mensen die rellen. Maandenlang konden zij niet uitgaan, niet op vakantie en niet naar de sportschool. Nu is bij hen het verzadigingspunt bereikt.’
Ook de tijd van het jaar zou volgens Timmer een rol kunnen spelen. ‘Het is mooi weer, fijn om naar buiten te gaan.’ Een speciale aanleiding voor de rellen is er niet, vermoedt Timmer. ‘Deze lui zijn op zoek naar een verzetje. Op deze manier vieren ze hun inactiviteit bot. De politie uitdagen is al zeker tweehonderd jaar een feestje voor jonge mensen. Voor de politie is het wel vervelend, want die wil ook vakantie.’
Wie de relschoppers zijn, durft Timmer niet te zeggen. Wel gelooft hij in een maatschappelijke aanpak. ‘Het gaat om het verhaal achter het verschijnsel. Sommigen zeggen dat de onrust wel overgaat als je maar hard genoeg slaat, maar dat is slechts de oplossing voor het moment. Niet voor het probleem. Het gaat om voorkomen. En daartoe moet je weten wie de onruststokers zijn, dan kun je ze onder huisarrest plaatsen en zo de onrust voorkomen.’ Een andere optie is het aanbieden van alternatieve activiteiten. ‘Maar daar moet je wel mee uitkijken, want het is niet de bedoeling dat we de belastingbetaler op kosten jagen met activiteiten voor relschoppers. Dan betaal je ze uit voor hun slechte gedrag. Dat is maatschappelijk niet verantwoord.’
Voorzitter van de politievakbond ACP Zeeland-West-Brabant Maarten Brink zegt tegen De Telegraaf dat de rellen een zware wissel trekken op politiemensen. Timmer relativeert dat. ‘De Mobiele Eenheid is goed opgewassen tegen de rellen. Ze hebben er het materiaal voor, de sturing en de training. Rellen zijn niet zozeer traumatiserend. Voor veel agenten is de ME een leuke nevenfunctie.’
Timmer gelooft niet dat de rellen een cultureel probleem blootleggen. ‘Mensen roepen dat voor hun politieke gewin. Zij spinnen er garen bij. Maar het is een klassenprobleem. Elke volksbuurt heeft weleens het feestje gevierd van rellen met de politie.’ <
Rellen in Den Haag, Utrecht en Amersfoort
In Den Haag en Utrecht is het al dagenlang onrustig in verschillende wijken. In Utrecht zijn er rellen sinds donderdagavond 13 augustus. Vrijdagavond arresteerde de politie achttien relschoppers in de wijk Kanaleneiland. Zaterdagavond werden er nog eens 27 mensen ingerekend in Overvecht. In de Haagse Schilderswijk werden vrijdagavond 29 mensen aangehouden. In Amersfoort werd maandagavond een straatverbod opgelegd voor de omgeving van de Flierbeeksingel waar zich tientallen mensen hadden verzameld na een oproep op sociale media om ook in de Keistad te komen rellen. Er werd vuurwerk afgestoken en bij de ongeregeldheden werd zeker een arrestatie verricht.