Twijfel over neutrale rol politie bij fatale burenruzie

Description

'Ik hoor net wat er gebeurd is!!! Hoe is het met Richard?', appt de wijkagente naar Ingrid, de ex-vrouw van Richard K. (51), een bekende en populaireinwoner van Weiteveen. 'Vind het zo erg Ingrid, probeer Richard nu te bellen. Hij neemt niet op.'

Het is zondagavond 14 januari 2024 tegen kwart over negen. Een paar uur eerder is de zoveelste ruzie tussen Richard en Sam (38) en Ineke (44) uit de hand gelopen bij en op de oprit van het huis van het Pools-Nederlandse echtpaar dat nog geen jaar in Weiteveen woont.

Sam geeft Richard een kopstoot. Dat doet hij nadat de twee met hun buiken tegen elkaar aan staan en de Pool al die tijd zijn handen op zijn rug houdt. Als de politie komt zegt Ingrid dat 'haar man bedreigd en in elkaar geslagen werd door een Pool'. Ze arresteren Sam, die in de cel belandt. Hij komt 15 januari in de avond vrij. De volgende ochtend brengt K. het echtpaar om het leven met vuurwapens en een mes.

'Te veel meldingen om hier op te noemen'

'Vanaf medio februari 2023 zijn er voortdurend voorvallen en meldingen over en weer, waarvoor door beide partijen bij de politie melding wordt gemaakt', schrijft de politie in een document. Daarin staat ook: 'te veel om hier allemaal op te sommen'. Minimaal 47 keer deden Richard K. en de latere slachtoffers melding bij de politie, blijkt uit de stukken.

Het was vooral de wijkagente die na de meldingen contact had met K. en zijn vrouw en het vermoorde stel. Haar verstandhouding met de omgebrachte Sam en Ineke is volgens de politie 'niet goed'. Met Richard en Ingrid heeft de wijkagente daarentegen een goede relatie, concludeert de politie in documenten.

Haar chef in Klazienaveen is ook meerdere malen betrokken bij het oplopende conflict tussen Richard en Sam en Ineke over verborgen gebreken in het huis dat het echtpaar van de Weitevener kocht.

Veelvuldig appverkeer

De wijkagente is sinds april 2023 betrokken. Tussen haar en Richard is tot twee dagen voor de moord zeker 150 keer via Whatsapp of Instagram contact. Dat aantal is zonder de berichten tussen de wijkagente en Ingrid.

De wijkagente praat met Richard in dialect. Ze weet dat hij wapens heeft en hoort op 3 mei van hem dat hij overprikkeld raakt na een hersenbloeding. Hij zegt een tia te hebben gehad.

Op 29 juli 2023 vanaf 05.05 uur bericht Richard de wijkagente dat het alarm bij zijn schuur afgaat. Die staat schuin tegenover het huis van Sam en Ineke. Officieel is het een paardenschuur. Maar Richard heeft er een mancave met biljart. Hij bewaart er een deel van zijn wapens en verricht er af en toe kantoorwerk. Ze meldt hem dat het haar vrije weekend is maar dat ze 'zal kijken of iemand er zsm naar toe kan gaan'.

'Oh, wat flauw'

Ze adviseert de Weitevener 'pas op met wat je zegt en doet, want alles wordt dus opgenomen'. Die reageert onder meer: 'Ik doe ook echt helemaal niks en dat is zo frustrerend. Reageer niet en gaat maar door.' Ze antwoordt: 'Heel goed, probeer dat vast te houden hoe moeilijk dat ook is. Leg zelf alles goed vast.'

De chef van de wijkagente voert op 5 augustus met Richard een zogeheten stopgesprek, omdat hij ruzie maakte met Ineke. Zo'n gesprek is een officiële waarschuwing voor een dader die dan op diens gedrag wordt aangesproken met als doel dat het ophoudt. Gebeurt dat niet, dan kan de melder aangifte doen.

Een week eerder lukt het de wijkagente niet om Ineke uit te nodigen voor zo'n gesprek, omdat de politievrouw 'zich laat ontvallen dat ze Ineke wilde spreken omdat ze slecht over haar sprak'.

Op 26 oktober 2023 laadt een truckchauffeur zand dat door Ineke is besteld voor haar paardenbak. Met de chauffeur - die nog overlegt met Richard - probeert ze zo weinig en zo kort mogelijk hinder te veroorzaken. Richard bericht de wijkagente dat op de straat voor zijn inrit naar zijn paardenschuur een grote bult zand ligt. Ze antwoordt: 'Oh wat flauw. Ik zou de gemeente bellen? Ik ben vrij anders had ik het voor je gedaan.'

'Ik snap je', zegt ze tegen Richard K.

Dan zegt Richard: 'Zij trekken zich van de hele wereld niks aan. Iedereen moet voor hen buigen, ik niet.' De politievrouw antwoordt: 'Ik snap je.'

In september ontvangt de chef van de wijkagente diverse mails van Inekes vader, vooral omdat er wapens bij Richard voorhanden zijn. Ook deelt hij zijn zorg aan deze leidinggevende dat het conflict te groot geworden is voor de wijkagente en dat zijn dochter zich in de steek gelaten voelt door de wijkagente, de politie en het Openbaar Ministerie (OM); er wordt niets gedaan met al haar aangiftes tegen Richard.

De chef biedt in november als hij mails van de vader lange tijd onbeantwoord laat, zijn verontschuldigingen aan voor zijn late reactie. Ook geeft de chef aan dat hij een afspraak met zijn dochter gaat maken om de brief van justitie door te nemen. Die volgt op 21 november, als niet de chef maar de wijkagente met Ineke belt om haar te vertellen dat het OM niets met haar twee aangiftes tegen Richard over smaad/laster en doodsbedreigingen doet.

Familie K. dankt wijkagente

De politie constateert in een document over de zaak Weiteveen dat de betrokken wijkagente tot de dag dat Richard het echtpaar Sam en Ineke vermoordt goed contact met hem heeft: 'Uit berichten en verklaringen kan blijken dat Ingrid en K. wel goed contact hebben met de wijkagent en haar daarvoor bedanken'. Ook schrijft de politie over de relatie tussen haar en de moordverdachte dat uit een van haar stukken 'kan blijken dat Richard goed contact heeft met zijn wijkagent'.

Na de moord blijkt uit gesprekken tussen hem, Ingrid en hun dochter, die ook in de politiedocumenten zitten, dat Ingrid zegt dat de wijkagente 'helemaal van slag is en niet omdat ze geen goed werk leverde'. Hun dochter zegt: 'Er was ook nog een politieagent, die was wel heel aardig. Maar goed die zei van, ja ik ben er ook wel vaker geweest bij die mensen (Sam en Ineke). Nou, zij hadden ook een hele nare indruk op hem gemaakt. De wijkagente was de enige die wat meeleefde met ons.' Richard zegt daarop tweemaal dat het 'klopt'.

'Enigszins angstig is voor de familie'

In hetzelfde politiedocument valt ook te lezen dat de wijkagente 'geen goed contact had met de familie Mussche (de slachtoffers) en nabestaanden. Dat kan blijken uit het feit dat zij bij haar leidinggevende had aangegeven dat ze enigszins angstig is voor de familie van de slachtoffers'.

Sam en Ineke hebben geen Instagram. In de politiedocumenten komt geen Whatsappverkeer tussen hen en de wijkagente voor. Eind april 2023 is het eerst contact tussen haar en Ineke, die het 06-telefoonnummer van de politievrouw niet heeft.

Op 4 april meldt Ineke de politie dat Richard haar intimideert en haar huis bespioneert met een verrekijker. Diezelfde dag licht een collega de wijkagente in. Ineke moet ondanks 'diverse terugbelverzoeken' drie weken wachten tot die reageert. Tegen de politie zegt ze op 26 april dat ze dat niet netjes vindt. Ze is bang voor Richard omdat hij gevaarlijk is en wapens heeft. Ze vindt dat de wijkagente haar situatie niet serieus neemt en zegt dat de politievrouw wel bevriend met hem zal zijn.

'Daar had ik haar de broek mee op kunnen binden'

De wijkagente verschijnt de volgende dag bij Ineke. Ze spreekt met haar af om met Richard in gesprek te gaan. Daarna volgen meer gesprekken tussen de twee vrouwen. De wijkagente noteert na een gesprek op 7 juni met Ineke haar meldingen van strafbare feiten door Richard. Ineke denkt dat hij haar filmt omdat zodra zij thuiskomt, hij in mum van tijd weer bij zijn paardenschuur verschijnt. De wijkagente vindt dat die meldingen 'gebaseerd zijn op aannames' en ze vindt het ook geen fijn gesprek.

Op 19 juli meldt de wijkagente in haar rapport over een klacht van Ineke over stankoverlast, dat ze later van Richardhoort 'dat er veel gebeurd is in de afgelopen tijd'.Het gaat dan om enkele nog onbewezen voorvallen die hij opsomt. De wijkagente kende die nog niet en noemt dat in haar rapport 'vervelend, want de bovenstaande punten daar had ik Mussche (Ineke) de broek mee op kunnen binden'.

In augustus meldt de wijkagente in een rapportage dat Ineke 'heel vasthoudend is en manipulerend. Alles wat er is gebeurd treft hun geen blaam maar is de schuld van Richard'. Ineke laat haar weten dat 'hun karakters niet klikken'.

De wijkagente meldt die maand ook dat ze van collega's en op de basisschool van de dochter van Sam en Ineke hoort dat 'ik de hand boven het hoofd van Richard hou. Dit terwijl ik hem pas 25 juli voor het eerst heb gezien'.

In de documenten staan geen aansporingen van de wijkagente aan Ineke en Sam om aangifte tegen Richard te doen of film- of geluidsopnames van mogelijk strafbare feiten te maken. Ze raadt het echtpaar die zaken juist vaak af.

Op de zondag dat Sam wordt gearresteerd neemt de politievrouw geen contact op met Ineke. Dat doet ze ook niet na afloop van de dubbele moord met de nabestaanden.

*) Naschrift

De politie onderzoekt sinds half januari haar eigen rol in de aanloop naar de dubbele moord. Dat interne evaluatieve onderzoek is vertraagd. Deze krant blikt in vier afleveringen alvast vooruit op waar het in dat onderzoek over gaat. Dit was deel 2, deel 3 volgt later deze week.