Docentenopleiding voor het HBO

URL study guide

https://studiegids.vu.nl/en/courses/2024-2025/B_DOCENTHBO

Course Objective

Binnen de Masteropleiding bij Bewegingswetenschappen bestaat voor de student de mogelijkheid zich te profileren in de richting van het beroep docent. Hiervoor kan de docentenopleiding gevolgd worden om een Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid te halen. Inmiddels zijn veel afgestudeerden werkzaam als docent in het hoger beroepsonderwijs (hbo), onder meer aan de opleidingen fysiotherapie, sportkunde, bewegingstechnologie en lichamelijke opvoeding. Daar geven zij, afhankelijk van de richting, theorie
- en vaardigheidslessen in vakken als anatomie, (inspannings)fysiologie, (sport)psychologie, gezondheidskunde, methodologie en bewegingsanalyse. Verder begeleiden zij tutorgroepen en/of afstudeerstages en zijn zij actief betrokken bij onderwijsontwikkeling en toetsing. Het doel van de docentenopleiding is dat de studenten de competenties van een beginnend hbo-docent verwerven zodat zij over kennis, inzicht, vaardigheden en attituden beschikken die hen in staat stellen als docent te functioneren en hun taken en taakuitvoering kritisch te evalueren en te veranderen.

Course Content

Het opleidingsprogramma bestaat uit de volgende onderdelen: vijf didactische cursussen, een professionaliseringstraject en een stage. De didactische cursussen zijn erop gericht de studenten kennis en vaardigheden te laten opdoen die nodig zijn voor het voorbereiden, uitvoeren, innoveren en evalueren van onderwijs. Hierbij gaat het voornamelijk om het ontwikkelen, verantwoorden en verzorgen van lessen (zoals hoorcolleges, doceerlessen, werkgroepbegeleiding, activerend blended onderwijs en vaardigheidslessen), het begeleiden van individuele studenten en het ontwikkelen en afnemen van toetsen. Het professionaliseringtraject biedt ondersteuning bij de ontwikkeling tot hbo-docent. De stage verschaft de studenten kennis en inzicht in de onderwijs
- en lesgeefpraktijk op een hbo-opleiding alsmede vaardigheid in het geven van onderwijs. De stage is het onderdeel van de docentenopleiding waarin integratie van de theorie in de praktijk plaatsvindt: vrijwel alle cursussen lopen vooruit op of grijpen terug naar activiteiten die studenten in de stage ondernemen. De stage loopt van september tot en met maart. In overleg met de stage-instelling wordt er een rooster gemaakt waarin de student (gemiddeld 1 dag in de week en niet op vrijdag want dat is de vu-opleidingsdag) op de instelling aanwezig is. Tijdens de stage dienen zowel lessen geobserveerd als gedoceerd te worden. Minimaal één les staat onder supervisie van de docentenopleiding en één les wordt vakinhoudelijk beoordeeld door een vakinhoudelijk deskundige docent. Daarnaast wordt onder begeleiding van de stage-instelling en de docentenopleiding gewerkt aan een aantal verplichte opdrachten die bijdragen aan de competentieontwikkeling. Overzicht van de studieonderdelen:
• didactische basisprincipes
• onderwijs aan groepen
• toetsen en beoordelen
• meewerken aan onderwijsinnovatie
• studentbegeleiding
• professionaliseringstraject
• stage

Teaching Methods

Binnen de didactische cursussen vindt vooraf aan de bijeenkomsten kennisoriëntatie plaats aan de hand van opdrachten. Tijdens de contacturen staat veelal de praktische toepassing centraal en werken de studenten aan de hand van oefeningen/opdrachten veel met elkaar samen in subgroepjes. Deze werkwijze maakt het noodzakelijk dat de studenten elke bijeenkomst bijwonen en actief participeren; aanwezigheid op de vrijdagen is dus verplicht. De meeste lesdagen zijn op vu en worden na twee of drie weken afgewisseld met een online lesdag (om het activerende blended onderwijs zelf ook te ervaren). De on-campus weken worden dus afgewisseld met een online week waarbij aanwezigheid en actieve deelname ook zeker verplicht is.

Method of Assessment

Om de docentenopleiding af te ronden dient de student aan de hand van een beoordelingsportfolio en een portfoliogesprek te bewijzen de docentcompetenties op het niveau van een beginnend docent te bezitten. Hiervoor zal de student voldoende bewijslast verzamelen, met name op de stageplek. Kenmerkend voor deze toetsvorm is dat de verantwoordelijkheid meer bij de student komt te liggen, aangezien deze deels zelf bepaalt hoe en waarmee hij de verschillende competenties onderbouwt. Naast de bewijsstukken dient een aantal verplichte opdrachten met een voldoende afgesloten te worden als voorwaarde om de docentenopleiding af te ronden.

Literature

De kosten voor de boeken van Kallenberg, Bijkerk, Last, van Berkel, Donders en Reekers bedragen ongeveer €250,
- Deze boeken dienen tijdens de opleiding zelf gekocht te worden. De boeken worden intensief gebruikt. De opleiding gaat er dan ook vanuit dat de student de boeken in bezit heeft.

Target Audience

Masterstudenten Bewegingswetenschappen (die nog ingeschreven staan bij de VU of bij de RUG/UM als bijvakstudent)

Custom Course Registration

Aanmelden gaat via de website: https://vu.nl/nl/onderwijs/meer-over/docentenopleiding-bewegingswetenschappen

Additional Information

De docentenopleiding start in september en wordt afgesloten in mei, met een diplomering half juni. Afhankelijk van de beschikbaarheid van externe stageplaatsen en de begeleidingsmogelijkheden van de opleiding is er een bovengrens in toelatingsplaatsen. Plaatsing zal gedaan worden op basis van een optimale afstemming op basis van voorkeuren van de student en de stageplaatsen. Een gesprek met de toekomstige stagebegeleider zal onderdeel zijn van de plaatsingsprocedure. Gezien de omvang van het programma volg je de docentenopleiding bij voorkeur na het eerste masterjaar. Aanmelding dient schriftelijk te gebeuren vóór 9 mei 2025 via een formulier op onderstaande website. Tijdens een voorlichtingsbijeenkomst op vrijdag 14 maart 2025 om 12:45 uur zal er een toelichting worden gegeven op het programma, de werkwijze en en wijze van plaatsing. Deze bijeenkomst is online te volgen en wordt ook nog via de website aangekondigd. https://vu.nl/nl/onderwijs/meer-over/docentenopleiding-bewegingswetenschappen