Financieel-economische criminaliteit

URL study guide

https://studiegids.vu.nl/en/courses/2024-2025/R_FinEcCrim

Course Objective

Financieel-economische criminaliteit berokkent veel meer schade dan vaak wordt gedacht en ontwricht de economie. Desondanks is er relatief weinig aandacht voor in de criminologie en wordt het door de politie nauwelijks aangepakt. Na dit vak:
- Hebben studenten inzicht in de aard, oorzaken en aanpak van financieel-economische criminaliteit.
- Kunnen studenten criminologische inzichten in de aard en oorzaken van financieel-economische criminaliteit vertalen naar de preventie en bestrijding.
- Hebben studenten kennis van zowel internationale perspectieven als de Nederlandse praktijk. Op basis van de verplichte literatuur kunnen studenten aard, oorzaken en aanpak in de Verenigde Staten en Nederland vergelijken.

Course Content

Om deze doelen te bereiken worden ten eerste relevante concepten en definities besproken, zoals witteboordencriminaliteit, corporate crime en occupational crime. Ten tweede worden concrete verschijningsvormen en casuïstiek van fraude en werknemerscriminaliteit besproken, zoals corruptie bij woningbouwcorporaties en de vastgoedfraudezaak. Ten derde wordt ingegaan op organisatiecriminaliteit, waarbij onder andere wordt ingegaan op milieucrimaliteit, voedselfraude, arbeidsuitbuiting en boekhoudfraude. Ten vierde wordt de wetenschappelijke kennis over daderkenmerken en criminele carrières van financieel-economische criminaliteit verkend. Ten vijfde worden criminologische theorieën toegepast ter verklaring van financieel-economische criminaliteit, zoals criminogene organisatieculturen, de spanning tussen organisatiedoelen en beschiknare middelen en gelegenheidsstructuren in organisaties en economische sectoren. Ten zesde wordt ingegaan op sociaaleconomische regulering en toezicht op het bedrijfsleven ter preventie van financieel-economische criminaliteit. Daarbij wordt zowel ingegaan op bedrijfsinterne compliance management als het publieke toezicht door inspecties en autoriteiten (AFM, NMA, NVWA, ILT, etc). Tenslotte worden de opsporing, vervolging en berechting van financieel-economische criminaliteit geanalyseerd. Daarbij wordt bijzondere aandacht besteed aan de bijzondere opsporingsdiensten en het Functioneel Parket, alsmede criminologische kennis over effecten van een repressieve aanpak van financieel-economische criminaliteit.

Teaching Methods

Het vak financieel-economische criminaliteit kent drie soorten onderwijsvormen: praktijkcolleges, werkgroepen en kennisclips. In de praktijkcolleges maken studenten kennis met de praktijk en de bestrijding van financieel-economische criminaliteit in Nederland. De colleges geven de studenten tevens de gelegenheid nader kennis te maken met dit deel van het werkterrein van criminologen. De colleges worden verzorgd door professionals die werkzaam zijn in die praktijk.In de werkgroepen passen studenten de criminologische kennis over aard, oorzaken en aanpak toe op concrete casussen van financieel-economische criminaliteit. Daartoe maken zij opdrachten. Belangrijke begrippen en theorieën uit de literatuur worden ook nog eens kort en bondig uitgelegd in speciaal voor dit vak gemaakte kennisclips.

Method of Assessment

Schriftelijk tentamen en opdrachten

Literature

- Michael L. Benson, Sally S. Simpson (2018) White-Collar Crime: An Opportunity Perspective, 3rd Edition, Taylor & Francis.
- Teksten en video's over verschijningsvormen en aanpak van financieel-economische criminaliteit in Nederland (links via BB)

Target Audience

Behalve voor reguliere studenten, staat het vak ook open voor: bijvakstudenten en contractanten. Het vak is te volgen door studenten van de master Criminologie, master Rechtsgeleerdheid en master Accounting & Control van de VU. Voor overige studenten geldt dat vakken van een masteropleiding van de faculteit zijn alleen te volgen als je beschikt over een diploma dat toegang geeft tot de betreffende master/afstudeerrichting.

Recommended background knowledge

Bachelor criminologie