Evaluatie van Community Sponsorship pilot van VluchtelingenWerk Nederland

Bij Community Sponsorship bieden burgers – zogeheten sponsoren – emotionele, sociale, praktische en (in sommige landen) financiële ondersteuning bij de ontvangst en integratie van vluchtelingen die via het hervestigingsprogramma van UNHCR zijn toegelaten tot een land. In Nederland staat Community Sponsorship nog in de kinderschoenen. Dit evaluatierapport richt zich op het project Making the Dutch Connection; Pilots ‘Community Sponsorship’ in the Netherlands uitgevoerd door VluchtelingenWerk Nederland (VWN). De uitvoering van de pilot startte in het najaar van 2023 en eindigde in januari 2025. In drie gemeenten (Zaandam, Nissewaard en Zevenaar) werden sponsoren aan hervestigers verbonden om hen gedurende een periode van één jaar welkom te heten en, aanvullend op bestaande begeleiding door VWN en de gemeente, te ondersteunen bij hun start in de nieuwe omgeving. De Refugee Academy van de Vrije Universiteit Amsterdam werd gevraagd de pilot te monitoren en evalueren. Het evaluatieonderzoek is opgezet om in kaart te brengen hoe de Community Sponsorship pilot van VWN in de drie gemeenten is geïmplementeerd, en wat de ervaren meerwaarde en uitdagingen van deze aanpak, in aanvulling op bestaande maatschappelijke begeleiding door VWN, zijn. Dit is bekeken vanuit vier perspectieven: van hervestigers, sponsoren, teamleiders van VWN die de pilot lokaal implementeren, en medewerkers van de drie betrokken gemeenten. De data zijn verzameld in twee rondes van interviews/focusgroepen met hervestigers, twee vragenlijsten voor sponsoren, maandelijkse teamleidermeetings en interviews met gemeentemedewerkers. Via ‘interactieonderzoek’, waarbij er continue uitwisseling plaatsvond tussen de hoofdonderzoeker en uitvoerende partijen, zijn opgedane inzichten onmiddellijk gedeeld en gebruikt voor de doorontwikkeling van de pilot in de praktijk. Het rapport beschrijft de ervaren kansen en uitdagingen van de Community Sponsorship pilot en bevat aanbevelingen om dit model in Nederland op een betekenisvolle en duurzame manier verder te ontwikkelen.