Institutioneel nieuws: formuleringen in kop en tekst die lezers trekken en behouden

Voor een goed functionerende democratische samenleving is het van groot belang dat mensen
zich kunnen informeren over maatschappelijke belangrijke onderwerpen zoals economie,
politiek en zorgverlening. In Trilling e.a. (2017) blijkt dat economie en politiek minder kans
hebben om gedeeld te worden op sociale media dan andere nieuwsonderwerpen van
dagbladsites. Het is dus een uitdaging om minder aansprekende onderwerpen aantrekkelijk te
presenteren. Daarvoor zijn niet alle formuleringskenmerken geschikt. Nieuwsgebruikers
wantrouwen clickbaitformuleringen, die kunnen verwijzen naar fake news of desinformatie.
Het onderzoek richt zich op presentatiekenmerken van institutioneel nieuws. Het is mogelijk dat een lezer van regionale (Brabantse) dagbladen op andere kenmerken reageert dan een lezer van de Volkskrant. Met de resultaten van inhoudsanalyses van A/B tests voor verschillende nieuwsbladen kunnen we verschillen in clickkans tussen nieuwsmedia in kaart brengen.
Een nieuw aspect is informatiedichtheid van koppen als herkenbare karakteristiek van
journalistieke stijl. In tegenstelling tot vooruitverwijzen, waar iets niet verteld wordt zodat je
het pas weet na lezing van het artikel, geeft een informatiedichte kop wel relevante informatie.
In het AD hadden vooruitverwijzingen en intensiveerders een negatief effect (Smulders &
Lagerwerf, 2022). Hoe informatiedichte koppen bij een dagblad werken is nog niet specifiek
onderzocht.
Een ander nieuw aspect is narrativiteit. Dat zorgt in nieuwsteksten voor meer beleving van de
tekst. Inleven in personages van een verhaal is kenmerkend voor narratieven, maar juist niet
voor nieuws (Van Krieken, 2019). Zijn zulke nieuwsteksten ook nog geloofwaardig? Het maakt
een tekst tot fictie, zelfs als het waar gebeurd is.