Werk en mantelzorg: een onderzoek naar wederzijdse afhankelijkheid in de levensloop

Door huidige tekorten aan (zorg)personeel en discussie rondom de houdbaarheid van de langdurige zorg, zijn er hoge verwachtingen jegens de inzet van mantelzorg. Uit SCP onderzoek blijkt dat bijna 2 miljoen mensen een betaalde baan met mantelzorgtaken combineren (De Boer et al. 2019). Een deel hiervan ervaart hierbij problemen zoals overbelasting en gezondheidsproblemen. Niet duidelijk is welke lange termijn gevolgen er bestaan voor de arbeidsmarktpositie, of keuzes voor werk de inzet in zorgverlening beïnvloedt of juist andersom, en welke vorm van ondersteuning in welke fase van de levensloop gewenst en haalbaar is. Deze wederzijdse afhankelijkheidsrelatie tussen werk en zorg bestaat op individueel vlak, maar ook bij maatschappelijke stakeholders (werkgevers, zorgprofessionals, beleidsmakers) die vormen van ondersteuning faciliteren en daar mogelijk tegenstrijdige belangen in hebben.
Dit onderzoek levert op twee manieren kennis op over hoe de combinatie van werk en mantelzorg ondersteund kan worden. Eerst wordt op individueel niveau middels kwantitatief surveyonderzoek in kaart gebracht welke groepen mantelzorgende werknemers korte en/of lange termijn problemen en kansen ervaren op de arbeidsmarkt en hoe dit verschilt naar levensfase, werk- en zorgkenmerken. Hierbij is aandacht voor de causale relatie tussen werk en zorg. Vervolgens wordt in interviews (met werkende mantelzorgers en werkgevers) en focusgroepen (met beleidsmakers en andere stakeholders) besproken welke ondersteuning voor deze groepen noodzakelijk, mogelijk en wenselijk geacht wordt. Hierbij gaat de aandacht uit naar dilemma’s die de combinatie van werk en zorg belemmeren. De verkregen inzichten worden in nauw overleg met betrokken stakeholders omgewerkt naar concrete aanbevelingen voor beleid en praktijk.