Een oorlogsplaquette ontrafeld: Het herdenkingsmonument 1940-1945 van de Vrije Universiteit Amsterdam

In het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit Amsterdam hangt een plaquette met daarop negentig namen van gevallenen in de Tweede Wereldoorlog. Zij waren student, hoogleraar, medewerker of bestuurder van deze universiteit. De gedenkplaat bestaat sinds 1952, met de bedoeling dat de universitaire gemeenschap hun namen zou blijven noemen. Dit boek gaat een stap verder, door het leven achter deze namen te ontrafelen. Met een korte biografie wordt elk van de gevallenen voor de lezer weer tot leven gewekt. Naast de biografieën wordt de geschiedenis van de totstandkoming van de plaquette beschreven en een groepsportret van de gevallenen geboden. Ook wordt nagegaan hoe het herdenken aan andere Nederlandse universiteiten heeft plaatsgevonden. Uit dit overzicht blijkt dat vaak is geworsteld met de vraag wie we herdenken en wat we herdenken. Expliciet komt dit laatste aan de orde met betrekking tot de Vrije Universiteit. Zij gedenkt haar doden, maar heeft tegenover de hedendaagse samenleving ook de taak hun toenmalige veelal christelijke idealen te verklaren.