Mediaonderzoek geweld in de residentiële en justitiële jeugdzorg (1945-2015): Bronstudie 10 bij het sectorrapport geweld in de residentiële jeugdzorg (1945-heden)

In dit rapport wordt de uitkomst van de inventarisatie en analyse van de media-aandacht voor geweld binnen de residentiële en justitiële jeugdzorgin de periode 1945 tot en met 2015 beschreven. In het bijzonder de verandering van de publieke opvattingenover geweld wordt verhelderd. Het rapport volgt de definitie van geweld, zoals door commissie De Winter geformuleerd, namelijk: psychisch, fysiek en seksueel geweld. Het betreft alle handelingen die door pupillen als bedreigend worden ervaren, ook al heeft een groepsleider dit niet zo bedoeld.De beschrijving betreft zowel de omvang van de berichtgeving als de aard van het geweld. Het bronnencorpusbestaat uit de geschreven landelijke en regionale pers van 1945 tot en met 2015.Het mediacorpus is gebaseerd op de databanken van Delpher en LexisNexis. De periode 1945-2015 is omvangrijk. Ten behoeve van de overzichtelijkheid is gekozen voor een periodisering per decennium.Ditbetekent dat de opdeling in decennia praktisch en toevallig is en dat het in dit mediaonderzoek nadrukkelijk gaat over de algemene ontwikkeling van geweld in de residentiële en justitiële jeugdzorgin het tijdvak1945-2015. In dit mediaonderzoek worden per decennium twee aspectenverhelderd: een schatting van de omvangvan het geweld (hoe vaak wordt er in welke media met welke termen over welke vormen van geweld geschreven?) en een nadere omschrijving van de aard van het geweldaan de hand van specifieke casesen het publieke debat in de berichtgeving (welke opvattingen leefden er op welk moment over welk type geweld?). In de beschrijving van het geweld is de manier waarop de media residentiële of justitiële jeugdzorginstellingen aanduidtin dit rapport overgenomen. In sommige gevallen is het niet duidelijk bij welke specifieke sector een instelling hoorde. De gebruikte terminologie is aan verandering onderhevig. Teneinde een adequaat trefwoordenoverzicht te construeren waarin deze verandering in de tijd in kaart is gebracht, is het bronnenmateriaal zelf geëxploreerd en gebruik gemaakt van de rapporten van de Commissie Vooronderzoek naar Geweld in de Jeugdzorg en de Commissie-Samson(in het bijzonder het mediaonderzoek van Dekker et al.). Ook is hiervoor het rapport van de Werkgroep Gestichtsdifferentiatie benut, beter bekend als het rapport-Koekebakker(1959).1Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met de onderzoeksteams van de residentiële en justitiële sectorstudies, onder leiding van prof. dr. Carlo Schuengel en prof. dr. Doret de Ruyter (residentieel), en prof. dr. Peter vander Laan (justitieel). Er is in dit verband voornamelijk samengewerkt met dr. John Exalto (residentieel) en dr. Veroni Eichelsheim (justitieel). In dit verslag wordt eerst aandacht besteed aan de methodologie. Daarna volgt de analyse waarin per decennium respectievelijk een kwantitatief overzicht en een descriptie van de casuïstiek wordt gepresenteerd.