Netwerken en gezondheid

In dit hoofdstuk beschrijven we de samenhang tussen het persoonlijk netwerk en gezondheid. De omvang, samenstelling en steun van het netwerk zijn hierbij belangrijk. Netwerkrelaties beïnvloeden gezondheid op verschillende manieren. We onderscheiden hiertoe vier modellen voor de relatie tussen netwerken en gezondheid: het barrièremodel, het mobilisatiemodel, het stressmodel, en het gedragsbeïnvloedingmodel. Het barrièremiddel richt zich op situaties waar mensen in hun contactmogelijkheden belemmert zijn, bijvoorbeeld omdat ze in een rolstoel zitten. Hierdoor kunnen ze niet deelnemen aan een aantal activiteiten en zal hun netwerk daarom beperkt zijn. Het mobilisatiemodel daarentegen beschrijft dat juist door een ziekte netwerkleden actief worden en steun aanbieden. Het stressmodel richt zich erop dat door relaties stress minder wordt en mensen ook beter kunnen omgaan met de gevolgen van stress. Het gedragsbeïnvloedings¬model, tot slot, beschrijft de positieve invloed die uit kan gaan van contacten met anderen.
Als je een goed functionerend netwerk hebt en er overkomt je iets, dan bekommeren mensen zich om je. Je relaties verbeteren doordat familie en vrienden vaker op bezoek komen, je emotioneel bijstaan en je helpen met het oplossen van praktische problemen. Oppervlakkige relaties verdwijnen echter omdat ziekte het onderhouden van contacten belemmert. Ziekte is het resultaat van een fysiologisch proces en wordt aangejaagd door stress. De kans dat je stress ontwikkelt of niet goed op stress reageert, is groot wanneer je geen of weinig ondersteunende mensen hebt. Je netwerk kan er ook voor zorgen dat je gezonder leeft en op die manier het ontstaan of de gevolgen van ziekten tegengaat. Een netwerk met veel en intensieve contacten is niet altijd goed. Als je een netwerk hebt waar een ongezonde leefstijl de norm is, krijg je eerder gezondheidsproblemen.