Nooit meer Auschwitz? Erfgoed van de oorlog na Europa's eeuw van de kampen

R. van der Laarse

Research output: Book / ReportInaugural speech

1703 Downloads (Pure)

Abstract

Persvoorlichters

West- en Oost-Europa herinneren de Holocaust op eigen manier
Startdatum24-01-2012
Tijd15.45
LocatieAula

TitelNooit meer Auschwitz? Erfgoed van de oorlog na Europa's eeuw van de kampen
Sprekerprof.dr. R. van der Laarse
OnderdeelFaculteit der Letteren
WetenschapsgebiedLetteren
EvenementtypeOratie

Europa’s politieke eenwording van de afgelopen decennia is voor een belangrijk deel gebaseerd op de gemeenschappelijke last van de Tweede Wereldoorlog die in veel landen nog altijd als traumatisch wordt ervaren. Maar hoe gemeenschappelijk is deze verschrikkelijke erfenis? Dit bespreekt Rob van der Laarse in zijn oratie Nooit meer Auschwitz? Erfgoed van de oorlog na Europa’s eeuw van de kampen.

Delen de Europese landen niet vooral een geschiedenis van onderlinge oorlogen en conflicten, ondanks de politiek beleden waarden van humanisme en Verlichting? De dood van miljoenen soldaten en de bombardementen op Europese steden speelt misschien daarom in de publieke verbeelding van de oorlog een minder belangrijke rol dan de nazistische vernietiging van de joden, die als een niet te bevatten, universeel kwaad buiten de historische context is geplaatst. Onder de boodschap ‘Nooit meer Auschwitz!’ fungeert de Holocaust steeds meer als een negatieve ontstaansmythe van de onder de vlag van de Verenigde Naties vormgegeven wereldorde en de snel expanderende Europese Unie.

Getuigenissen, literaire fictie, films, herdenkingen en erfgoedsites spelen hierbij een belangrijke rol. Toch roept deze aanname van de Holocaust als gemeenschappelijke Europese ervaring een aantal kritische vragen op. Van der Laarse laat zien dat het Holocaustparadigma wordt bedreigd door onvoldoende belangstelling voor zowel waarheidsvinding en authenticiteit als voor de sterk conflicterende herinneringen van de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog in West- en Oost-Europa. Het centrum van de Holocaust lag in Oost-Europa. Terwijl West-Europeanen zich zelfs virtueel het trauma van de Holocaust toe-eigenen, bepleiten Oost-Europeanen juist het recht op eigen herinneringen aan de tot 1989 voortdurende communistische ‘bezetting’. Dit vraagt om een nieuwe, transnationale doordenking van het Europese erfgoed van ‘de eeuw van de kampen’.
Original languageDutch
Place of PublicationAmsterdam
PublisherVUA
Publication statusPublished - 2012

Bibliographical note

inaugurele rede - 2012-01-24

Cite this