Op rancuneuze gronden: Onbehagen en populisme in de Lage Landen

Pim Fortuyn benoemde ruim tien jaar geleden het onbehagen dat leeft onder de Nederlandse bevolking. Eerder had niemand dit als zodanig waargenomen, maar sindsdien wordt het bestaan van dit onbehagen algemeen erkend. In deze bundel wordt het fenomeen van verschillende kanten onder de loep genomen.


Ruim tien jaar geleden ontdekte Nederland dat onder de bevolking een groot onbehagen leefde. In de voorgaande tijd van voorspoed had niemand het nog waargenomen. Toen kwam Pim Fortuyn, die sprak van de 'puinhopen van Paars' en een 'verweesde samenleving'. Hij benoemde het onbehagen en wist een grote groep kiezers eaan zich te binden.

Sindsdien heeft het onbehagen ons niet meer verlaten en wordt het aan alle kanten onder de loep genomen. In deze bundel doen we dat onder de noemer van rancune, een begrip dat in de laatste jaren een comeback heeft gemaakt om het maatschappelijke onbehagen te duiden. Het blijkt echter nog lastig om vast te stellen of er inderdaad rancuneuze gevoelens onder de bevolking leven, zoals de bijdrage van Paul Dekker in dit boek laat zien.

Onbehagen en rancune vertalen zich onder meer in een groot wantrouwen tegen instituties die onze samenleving dragen, zoals de rechtsstaat en de rechterlijke macht, waaraan dit boek in het bijzonder is gewijd. Beide instituties zijn in de afgelopen jaren hevig onder vuur komen te liggen. De bijdragen hierover monden uit in een hartstochtelijk pleidooi om vanuit institutionele waarden en basale principes de waarde van deze instituties te verdedigen en terug te vechten tegen de 'onredelijke rancune'.