Regeneratieve capaciteit van de pulpa: adulte humane stamcellen uit de pulpa: meer dan reparatie van dentine

Vorming van tertiair dentine is de natuurlijke reactie van de pulpa om zich te beschermen na verwonding. Reactief dentine wordt geproduceerd door de oorspronkelijke (primaire) odontoblasten die tijdelijk geactiveerd worden. Reparatief dentine wordt gevormd vanuit secundaire odontoblasten, ontstaan uit stamcellen na het afsterven van de primaire odontoblasten. Voor het behoud en de bescherming van de pulpa tegen micro-organismen is het van belang het weefsel zo lang mogelijk vitaal te houden om een beroep te kunnen doen op de natuurlijke afweermechanismen van het lichaam. De gebruikelijke klinische behandeling om in een geëxposeerde pulpa snel reparatief dentine te laten vormen en de continuïteit van dentine te herstellen is het aanbrengen van Ca(OH)2, of meer recent kalkhoudende partikels als mineral tricalcium oxide aggregate (mta). Vorming van een dentinebrug kan globaal op drie manieren versneld worden: 1. Overdekken van de geëxposeerde pulpa met een drager die groeifactoren afgeeft, betrokken bij de aanleg van primair dentine (bmp2, -4, -7, fgf-2, igf’s). 2. Overdekken met de matrixeiwitten of hun fragmenten, waaruit vormend glazuur, dentine of bot is opgebouwd (amelogenines, ameloblastine, bsp, mepe, dmp1). 3. Implanteren van adulte stamcellen geïsoleerd uit de pulpa die secundaire odontoblasten vormen en dentine afzetten. Het gebruik van adulte stamcellen uit humane pulpa lijkt ook een potentieel aantrekkelijke methode om in een pulpaloos element een vitale en functionele pulpa te reconstrueren, die reparatief en tubulair dentine kan vormen. Een totale reconstructie van worteldentine met behulp van humane stamcellen uit de pulpa lijkt mogelijk. De potentie van deze stamcellen om te differentiëren tot andere celtypen, zelfs neurogene cellen, maakt het gebruik van deze cellen aantrekkelijk voor regeneratieve geneeskunde.