Vermogensfondsen in Nederland. Uit de schaduw in het licht

Deze bijdrage gaat over vermogensfondsen, een van oudsher op de achtergrond
opererend segment van de filantropische sector. Centraal staat het samenspel tussen
overheid en vermogensfondsen in het publieke domein. In de vs vindt een
levendige discussie plaats over de invloed van een nieuwe generatie puissant rijke
filantropen zoals Bill Gates en Mark Zuckerberg. Substitutie van de overheid door
filantropie, willekeur en onevenredig veel macht van fondsen worden als mogelijke
‘gevaren’ genoemd. In deze bijdrage wordt duidelijk dat we dergelijke risico’s
kunnen relativeren. Nederland is Amerika niet en de omvang van vermogensfondsen op macroniveau, afgezet tegen overheidsbijdragen, is gering. Vermogensfondsen willen geen substituut zijn van de overheid en zien zich eerder als belangrijke spelers op een eigen terrein naast het reguliere overheidsbeleid. Juist de vrijheid van kapitaal en de autonome beslissingsmacht maken vermogensfondsen bij uitstek geschikt om ruimte te bieden aan allerlei initiatieven die in deze bijdrage de revue passeren en bijdragen aan een pluriforme samenleving. Bovendien kunnen zij een belangrijke motor van innovatie zijn door risicodragende initiatieven te ontplooien. Deze bijdrage eindigt met de vraag op welke wijze vermogensfondsen en overheden elkaar kunnen versterken. Het belangrijkste advies aan fondsen en overheden is dat zij elkaar beter leren kennen, elkaar ontmoeten en uiteindelijk – indien wenselijk – elkaar versterken.