We moeten praten: Essay gebaseerd op het project 'Professionalisering leidinggevenden re-integratie, een actieonderzoek uitgevoerd in het kader van Vakkundig aan het werk 2.

Translated title of the contribution: We need tot talk: Essay based on the project 'Professionalization of Leadership in Reintegration, an action research conducted as part of Vakkundig aan het werk 2

Research output: Book / ReportReportProfessional

Abstract

Sinds een jaar of 10 wordt hard aan de professionalisering van werk- en re-integratieprofessionals gewerkt. In dit essay gaan we in op deze ontwikkeling, maar focussen we vooral op de wijzen waarop de professionalisering van de beroepsgroep binnen uitvoeringsorganisaties wordt aangestuurd. In het bijzonder richten wij ons op de direct leidinggevenden van deze professionals, de teammanagers, en hun leiderschap. Want dat het vakmanschap professionaliseert, heeft niet alleen grote gevolgen voor de professionals zelf, maar óók voor hun leidinggevenden die hier onvermijdelijk een cruciale rol in spelen. Het maakt leidinggevenden onmisbaar voor de implementatie van beleid, voor het bevorderen van het welzijn van professionals en van de kwaliteit, effectiviteit en klantgerichtheid van hun organisaties. Opvallend is dat de rol, de ontwikkeling en de impact van direct leidinggevenden in professionaliseringsonderzoek zo weinig systematische aandacht krijgt.
In dit essay focussen we op het leiderschap en de leiderschapsontwikkeling van de teammanagers werk en re-integratie bij gemeenten, WerkgeversServicepunten (WSP), sociale werk- en ontwikkelbedrijven en het UWV-werkbedrijf. Met hen voerden wij een project uit om zicht te krijgen op hun uitdagingen en werkwijzen bij de ondersteuning van de professionele ontwikkeling van hun medewerkers. Belangrijk voor de groep zelf, maar mogelijk ook voor de vele, andere direct leidinggevenden en hun organisaties in het publieke domein die dagelijks cliënten met complexe problemen voorzien van zorg, diensten, hulp en advies.
Kern van de dagelijkse praktijk is dat de leidinggevenden voortdurend balanceren tussen sturen op feitelijke prestaties (korte termijn) en op het ondersteunen van de professionele ontwikkeling van de medewerkers (lange termijn). Uit ons actieonderzoek leren wij dat het voor hen vaak moeilijk is om de balans hierin te vinden en dat de korte termijn doelen snel de overhand krijgen. Met het gevolg dat leidinggevenden de neiging hebben om hiërarchisch te gaan sturen en, naar hun gevoel, te veel mee te gaan in ‘de waan van de dag’. Deze strakke sturing op prestaties, lijken de leidinggevenden te compenseren met het investeren in aandacht voor de persoon van de medewerkers (supportive leadership). En dat pakt voor medewerkers niet altijd even goed uit, zo leert ons vragenlijstonderzoek onder de professionals. Werk- en re-integratieprofessionals vertonen, naar eigen zeggen, het meest professioneel gedrag als zij worden aangestuurd op het zelf nemen van verantwoordelijkheid en afleggen van verantwoording (accountable leadership). Het helpt hen niet als hun leidinggevende vooral focust op hun persoonlijk welbevinden. Dat leidt eerder tot professionele passiviteit, dan tot meer betrokkenheid, enthousiasme en creativiteit bij hun taakuitoefening.

Uit het Actieonderzoek blijkt dat leidinggevenden nog veel kunnen en willen leren. En daar hebben zij elkaar hard bij nodig. Samen leren is in het Actieonderzoek niet alleen effectief en inspirerend gebleken, maar het helpt ook de ervaren professionele eenzaamheid van het leiderschap te doorbreken. Vandaar dat we in het slot van dit essay, in deel 3, pleiten voor het inrichten van een structureel programma van gezamenlijk actieleren voor direct leidinggevenden werk en re-integratie. De rode draad hierbij is dat direct leidinggevenden ondersteuning krijgen om zich (verder) te ontwikkelen van doeners (‘knowing in action’) tot visionaire, reflectieve, op de professionele relatie met medewerkers en collega’s gerichte leiders (‘knowing in reflection’). Samen leren praten, ontdekken en verder komen is het devies, waarvoor systematisch actieleren het belangrijkste middel is.
Translated title of the contributionWe need tot talk: Essay based on the project 'Professionalization of Leadership in Reintegration, an action research conducted as part of Vakkundig aan het werk 2
Original languageDutch
PublisherVrije Universiteit
Commissioning bodyZonMw Den Haag
Number of pages36
Publication statusPublished - 29 Feb 2024

Keywords

  • leiderschap
  • re-integratie
  • action learning
  • professionalisme
  • Actie leren

Fingerprint

Dive into the research topics of 'We need tot talk: Essay based on the project 'Professionalization of Leadership in Reintegration, an action research conducted as part of Vakkundig aan het werk 2'. Together they form a unique fingerprint.

Cite this